Dlaczego coraz częściej cierpimy na schorzenia kręgosłupa?

Ogólnie rzecz ujmując, największą winę ponosi rozwój cywilizacyjny. Człowiek pierwotny w swoim naturalnym środowisku był bardzo aktywny fizycznie, wykonując wiele różnego rodzaju czynności - przez cały dzień. Było to wynikiem trudnych warunków życia w dzikiej przyrodzie, zaspokajanie swoich podstawowych potrzeb oraz walka o przetrwanie.
Współczesny człowiek przez osiągnięcia cywilizacyjne znacznie ograniczył swoją aktywność fizyczną. Brak lub niewystarczająco dużo ruchu powoduje zmniejszenie ruchomości kręgosłupa, osłabienie mięśni brzucha i grzbietu, które są odpowiedzialne za utrzymanie pionowej postawy.
W obecnych czasach ludzie najwięcej czasu spędzają siedząc. Na siedząco pracujemy, oglądamy telewizję, przyjmujemy gości czy jeździmy samochodem, a właśnie w tej pozycji najbardziej przeciążamy kręgosłup. Można by powiedzieć, że nasz kręgosłup nie nadążył za rozwojem cywilizacyjnym i takie udogodnienia jak ruchome schody, windy, samochody są największymi wrogami naszego zdrowia.

Prawidłowa postawa

Przyczyną złej postawy są przeciążenia, brak ruchu, zaniedbania z dzieciństwa, a także wady wrodzone i wypadki. Wszystkie odchylenia od prawidłowej postawy sygnalizują, że teraz lub w przyszłości pojawią się kłopoty z kręgosłupem.
Prawidłowy kręgosłup widziany z boku ma trzy charakterystyczne fizjologiczne wygięcia. Górne nazywane jest lordozą szyjną, drugie - kifozą piersiową, trzecie natomiast - lordozą lędźwiową.

Rysunek powyżej opisuje prawidłową postawę ( rys. 2 oraz 3) oraz wady postawy (rys. 1).

Postawa prawidłowa: Głowa znajduje się idealnie w pionie, nie może być pochylona do przodu lub przechylona do boku. Barki powinny znajdować się na tym samym poziomie. 

Kąty łopatek również powinny znajdować się na tej samej wysokości. Linia pachowa (jej kształt) powinna być identyczna po obu stronach tułowia. 

Przy skłonie do przodu oś kręgosłupa powinna być idealnie prosta, a mięśnie po obu stronach kręgosłupa mają uwydatniać się symetrycznie.  Kości biodrowe powinny znajdować się na tej samej wysokości. 

Wszelkie odchylenia od tego opisu są zagrożeniem dla naszego zdrowia i objawem czekających nas w przyszłości dolegliwości.

Co zrobić z bólem kręgosłupa?

Przede wszystkim nie należy lekce warzyć bólu kręgosłupa! 

Dolegliwości bólowe jak większość dolegliwości nie są przyjemne, a czasami mogą nawet zamienić życie w koszmar, uniemożliwić nam sprawne funkcjonowanie. Jednym z pierwszych odruchów, jest sięgnięcie po tabletki przeciwbólowe (lub inne tego rodzaju środki). Tabletki owszem złagodzą ból ale wtedy odetniemy się od informacji, jakie przesyła nam nasz organizm. Ból jest to sygnał, że z naszym ciałem dzieje się coś niedobrego, że coś jest nie tak. Jeżeli naszpikujemy się środkami przeciwbólowymi to nie będziemy odczuwać bólu jednak problem nie zniknie, a co gorzej, może rozwijać się nadal bez naszej wiedzy. 

Kiedy, któryś z moich znajomych przychodzi do mnie z bólem kręgosłupa pierwsze co mówię, to ma zwrócić się do lekarza na badania i pod żadnym pozorem nie ignorować tego typu sygnałów.

Bardzo często ból kręgosłupa ma swoje źródło w naszym zachowaniu. Jeżeli poczujemy ból warto by było przeanalizować ten problem. Zastanówmy się, może ból informuje nas o tym, że podnosimy przedmioty w nieodpowiedni sposób, może za długo siedzimy, lub też pochylamy się zbyt długo? Często sama zmiana pozycji może uśmierzyć ból (o sposobach odpowiedniego siedzenia, podnoszenia czy wykonywania codziennych czynności również napiszę w kolejnych postach).

Jakie dolegliwości występują w poszczególnych częściach kręgosłupa?

Przy ograniczonej ruchomości w odcinku szyjnym najczęściej pojawiają się problemy z pochylaniem głowy do przodu i do tyłu. Może to być przyczyną bólów i zawrotów głowy, bólów barków, szumieniem w uszach czy drętwień rąk.
Ograniczenie ruchomości w odcinku piersiowym mogą powodować, bardzo często, objawy charakterystyczne dla chorób serca (np. bóle w klatce piersiowej). Trzeba pamiętać o tym, że w przypadku wystąpienia takich objawów należy, udać się również z wizytą do kardiologa.
Zaburzenia ruchomości w odcinku lędźwiowym mogą utrudnić wykonanie skłonu w przód, w skrajnych przypadkach mogą nawet uniemożliwić chodzenie.
Jednym z najbardziej newralgicznych miejsc kręgosłupa jest połączenie piątego kręgu lędźwiowego z kością krzyżową. W tym miejscu bardzo często dochodzi do tzw. wypadnięcia dysku (temat ten poruszę w jednym z kolejnych postów).

Jak porusza się kręgosłup?

Kręgosłup dzięki ogromnej liczbie połączeń między kręgami umożliwia ruchy do przodu, do tyłu oraz ruchy rotacyjne.
Kość krzyżowa oraz ogonowa (odcinek krzyżowy i guziczny), z racji swej budowy, są nieruchome. Odcinek lędźwiowy umożliwia wykonywanie skłonów do przodu.
W odcinku piersiowym największy zakres ruchów stwierdza się przy ruchach rotacyjnych. Jest to spowodowane budową kręgów w tym odcinku oraz obecnością żeber, które ograniczają pozostałe zakresy ruchu.
Głową możemy wykonywać ruchy do przodu do tyłu oraz ruchy obrotowe. Te ostatnie jesteśmy w stanie wykonać dzięki połączeniu pierwszego i drugiego kręgu kręgosłupa (jest to tzw. dolny staw głowy). Zakres tego ruchu wynosi ok 30 stopni w każdą stronę.
Natomiast połączenie czaszki i pierwszego kręgu (tzw. połączenie głowowo-szyjne) umożliwia nam pochylanie głowy do przodu i do tyłu w zakresie do 30 stopni w każdą stronę.

Witam!

Witam, na moim blogu poświęconym wszelkiego rodzaju dolegliwościom kręgosłupa.

Na wstępie napiszę, że nie jestem specjalistą, ani lekarzem - będę udzielał podstawowych porad i wskazówek.

Trzeba pamiętać, że każdy uraz, długotrwały ból kręgosłupa jest bardzo poważnym problemem, którego zignorowanie, może prowadzić do ciężkich powikłań, dlatego zalecam przede wszystkim wizytę u lekarza.

Zaczynajmy więc!

Na początku przyjrzyjmy się bliżej budowie kręgosłupa.

Kręgosłup (columna vertebralis) składa się z kości tzw. kręgów. Poszczególne kręgi łącząc się ze sobą, tworzą elastyczny słup, będący osią tułowia.  Kręgosłup składa się z 33 - 34 kręgów i dzieli na 5 odcinków. Odcinek szyjny składa się z 7 kręgów, następnie odcinek piersiowy z 12, lędźwiowy z 5, krzyżowy 5 i guziczny 5.

Typowy kręg składa się z trzonu, łuku i siedmiu wyrostków. Ponieważ nie jesteśmy studentami medycyny podarujemy sobie poszczególne nazwy (jeżeli jednak jest ktoś ciekawy - proszę napisać do mnie a rozwinę ten temat) Trzeba jednak wiedzieć, że trzon i łuk kręgu łącząc się ze sobą, tworzą otwór kręgowy przez który przechodzi rdzeń kręgowy.

Między kręgami znajdują się krążki międzykręgowe zbudowane z chrząstki. Obwodowa część krążka zawiera liczne włókna sprężyste i nazywa się pierścieniem włóknistym. Część środkowa, półpłynna bogata w wodę nosi nazwę jądra miażdżystego. Jądro wyglądem przypomina galaretę. Dzięki takiej budowie jądro miażdżyste amortyzuje wstrząsy i pozwala na ruchy między kręgami.

W następnym poście wyjaśnię:
Jak porusza się nasz kręgosłup?